Verlakkerij

Stilletjes worden ze neergezet: een hele reut nieuwe kolencentrales. Enorm vervuilend, enorm slecht in het kader van de opwarming van de aarde. De overheid sust de protesten door te beweren dat er grootschalige opslag van CO2 wordt geregeld. O ja? Hoe dan? Waar dan?
Hieronder zo'n foute centrale in aanbouw bij Wilhelmshaven, en in de reports lees je meer over hoe Duitsland hiermee omgaat.

Windhandel

Molens als deze: je hebt er heel wat van nodig als je veel mensen van stroom wilt voorzien. Maar ze produceren tenminste geen broeikasgas.

morgen > mojgen > mojjen > mojn > moin!

We rijden al dagenlang door Friesland, althans het grote Duitse Friesland. We zijn al heel wat mensen tegengekomen, en die groeten we. En de groet is eenvoudig: moin! Of het nu ochtend of avond is, het is altijd moin. Dat je het maar weet.

Groot groter grootst

Op Ameland zei burgemeester Albert de Hoop dat er nogal wat containers in zee vallen doordat ze niet altijd even lekker vastzitten. Daar kan je je best wel wat bij voorstellen als je zo'n grote jongen ziet varen, zoals deze bij Cuxhaven. Een dikke tweeduizend containers aan boord, denken wij, en in elk geval zeven lagen hoog gestapeld op dek.

8 mei, dag 13: 'Kurkarte bitte!'

Zie deze etappe op de kaart.
In Sahlenburg, kort voor Cuxhaven, zagen we eindelijk een strand. Tot dan toe was het steeds wad, schor en slik geweest, maar geen strandzand. Wij erheen, foto's maken natuurlijk. Een meneer zei 'Kurkarte bitte'. Daar besteedden we niet echt veel aandacht aan, en die man stond bij een Strandkorbverleih. Zal wel goed wezen, dachten we. Maar nee, hij kwam achter ons aan. 'Aan alle Duitse stranden, behalve dat van Harlingersiel, moet men betalen om erop te mogen' zei hij. Onze monden vielen open, maar we begrepen nu waar de man mee bezig was. Hij streek de hand over het hart en we mochten tien minuten foto's maken zonder te betalen. Een vriend rijker vertrokken we weer. Later zagen we bij elk strand van die mannen staan. En die Korbe hadden we ook al veel gezien, en er zouden er nog duizenden volgen. Kijk, hier staat er toevallig ook eentje:Cuxhaven. 'Wat doet u hier', vroeg de vrouw van het ontbijtcafétje waar we koffie dronken en belegde lunch kochten. 'Cuxhaven is het einde van de wereld: je kan nergens heen.' Dat viel wel mee want we woeien met alle wind mee naar het oosten, naar de Elbe, en staken die over.

7 mei, dag 12: Bremerhaven

Zie deze etappe op de kaart.
Het is ons gelukt Wilhemshaven te omzeilen, maar Bremerhaven is een ander verhaal. Een serieuze haven met kades vol auto's en landbouwmachines die op gebruikers staan te wachten. Of die er ooit zullen komen?Is het nog leuk om te horen dat de harde wind mee was?

6 mei, dag 11: de wind in de rug

Zie deze etappe op de kaart.
Norderney is een eiland, het is de maatschappij in het klein. Daardoor hebben ze daar, net als op Ameland, als vanzelf een voortrekkersrol op allerlei gebied. Milieuvriendelijke dingen die ze op Norderney al bijna 20 jaar doen, zie je in Nederland nog niet. Rara. Meer over onze bezoekjes in de reports: over energie-onafhankelijkheid in 2030 en over rioolwaterzuivering.
Het woei vandaag lekker, en uit de goede hoek. De zee liet zich van zijn forse kant zien, en in de verte ontwaarden we moedige zeebonken die het vertikten de zeilen te strijken.Verder kan niet genoeg benadrukt worden dat het gebied waar we doorheen gingen als twee druppels op noord-Groningen lijkt: enorme akkers met graan, aardappel, koolzaad; parallelle rijen dijken door de geleidelijke landwaanwinning op het wad; vele schapen op ons pad; een prachtig fietspad langs de dijk.We zijn beland in Horumersiel: een tamelijk nieuwbouwkustplaatsje boven Wilhelmshaven, daar waar de Jadebusen en de Waddenzee elkaar ontmoeten. Morgen gaan we om de Jadebusen - een soort Dollard - heen.

5 mei, dag 10: naar Norderney

Zie deze etappe op de kaart.
Ost Friesland: ongeveer gelijk aan Groningen, maar dan met rode huizen. En Greetsiel, een poezelige garnalenvissershaven, met scheepjes waarvan we vermoedden dat die al lang alleen nog in het geheugen bestonden.
Tijdens de overtocht van Norddeich naar Norderney was een grote kudde zeehonden te scorenmaar niet iedereen vond dat de moeite waard.

Nederland - Duitsland

We staan hier bij het Groningse Kostverloren, vlakbij de grens met Duitsland. Om precies te zijn: waar je windmolens ziet is Duitsland, en waar ze een enorme gasleiding aan het leggen zijn om het Russische aardgas te transporteren is Nederland. In één plaatje het verschil in beleid: duurzame energie in Duitsland, traditioneel aardgas in Nederland.

Kolen...

In Delfzijl is E-on een kolencentrale aan het bouwen.

4 mei, dag 9: Duitsland in

Zie deze etappe op de kaart.
Het Eemshotel in Delfzijl durven we iedereen aan te raden. Het ziet er raar uit, maar het is helemaal okee.De Dollard rond: dat doe je niet elke dag. Strikt genomen is het geen Noordzee, die Dollard. De veerboot van Delfzijl naar Emden gaat maar zo af en toe, dus daar heb je niks aan. Dus eromheen. Dan kom je leuke dingen tegen, zoals het kerkje van Termunten, dat als een oude opa zijn broek heel hoog heeft opgetrokken.Gisteren hadden we het over de aardappels die onder de grond op een goed moment liggen te wachten om tevoorschijn te komen en de aarde over te nemen; welnu, men zegt dat ze hieronder bezig zijn:Voordat we zo ver waren hadden we een bezoek gebracht aan BioMCN. Daar wordt van glycerol - afval van de produktie van bio-diesel - bio-methanol gemaakt die bij benzine gemengd kan worden. Althans, de produktie begint binnenkort, en wel op grote schaal. Zo'n installatie geeft gelegenheid tot leuke plaatjes.Dan Duitsland. Het pontje van Ditzum naar Petkum. Over de Eems. Een oud scheepje, gemaakt in 1926, als stoomboot begonnen. Nu vaart het eens per uur met vier passagiers naar de overkant.En iets verder aan die overkant ligt Emden, waar Neelie Kroes maar eens een onderzoek moet houden naar de prijsafspraken in het hotelwezen.

Jos onderweg

We maken ook wel foto's van elkaar hoor: een trackje maken bij de Stevinsluizen, op de Waddendijk, haringvisser fotograferend, in Nes op Ameland.

Koos onderweg

We maken ook wel foto's van elkaar hoor: lek in IJmuiden, bij de sluizen in het Noordzeekanaal, op de dijk bij Petten, bij Buren op Ameland.

Pieterburen

In Pieterburen hebben we een heerlijke mosterdsoep gegeten, prima. En je kan er beginnen met het Pieterpad te lopen, of ermee ophouden natuurlijk. Verder denken sommigen dat het Pieterpad nog verder noordelijk gaat, en die gaan het wad op om te lopen. Ik weet niet of er ooit nog iets van hen is gehoord.
Maar waar Pieterburen echt beroemd door geworden is, is dat zeehondengedoe. Welnu, spaar je de reis. Het is een souvenirwinkel met wat bakken met lome beesten. Ga veel liever naar de dierentuin bij je in de buurt, en als je die zeehonden per se wil steunen, stuur dan het uitgespaarde reisgeld naar die creche, dan kunnen ze weer wat speelgoed-zeehonden inkopen.

3 mei, dag 8: het noord-Groningse land

Zie deze etappe op de kaart.
Men zegt het noord-Groningse land is saai en plat en leeg. Nou, dat valt wel mee. Prachtige fietspaadjes, mooi landschap, niks mis mee. Eerst moet je dan nog door noord-Friesland, en dat blijkt een openluchtmuseum te zijn. Overal ateliers, en Moddergat lijkt één groot museum te zijn. Maar wel poezelig allemaal, zoals Wierum, waar je bij de kerk geen meter kan lopen zonder over een infopaneel te struikelen. Eentje meldt dat de wereldberoemde :-) kinderboekenschrijver Meindert de Jong daar geboren is. Eh wie?Om nog even op noord-Groningen terug te komen: inderdaad, de aardappelvelden liggen te wachten op wat komen gaat, keurig rechte rijen, maar daar zie je ook tulpenvelden en koolzaad.In Delfzijl zijn we in een hotel in zee, het Eemshotel, met een alleraardigst uitzicht vanuit de kamer:De overkant is vlakbij, maar voor we daar zijn moeten we even de hele Dollard om fietsen. En wie niet weet wat dat is moet zijn atlasje van de lagere school er nog maar even bij pakken.